Balsamino(-de-Balfour)
Impatiens balfouri
Balsaminaceae
Autre noum : Barsamino.
Noms en français : Balsamine de Balfour, Impatience des jardins.
Descripcioun :Vaqui uno balsamino que nous vèn d'Asìo (Imalaia) e que se plais au nostre. Trachis dins li fourèst en ribo de ribiero (ripisilvo), èi pamens cultivado pèr la béuta de si flour. Se recounèis à si fueio alterno pulèu grando e à si flour roso e blanco. De nouta que li fru madur peton dins li man. Es uno planto envahissènto que fau pas trop espandi.
Usanço :Li jòuini fueio e li fru soun manjadis. Pamens, coume caup d'acide óussali, fau pas trop n'en manja, e acò subretout s'avès de proublèmo de ren o de mau d'os.
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Impatiens
Famiho : Balsaminaceae
Coulour de la flour :
Blanco Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Baragno
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Impatiens balfouri Hook.f., 1903
Desferro-miòu
Lunaria rediviva
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Erbo-de-la-routo, Desferro-mulet.
Noms en français : Lunaire vivace, Lunaire odorante.
Descripcioun :Lou desferro-miòu es uno planto devengudo raro que trachis dins li bos fres e umido de basso mountagno. Li flour soun claro e embaumon. Se recounèis tambèn à si fueio que podon deveni esnormo e à si siliculo pu longo que li de la mounedo-dóu-Papo, mai coumuno e di flour pu acoulourido.
Usanço :Coume pèr la mounedo-dóu-Papo, li jóuini brout soun manja en Bousnìo. Flour, fueio e fru soun tambèn manjadis mai pulèu amar (F. Couplan, op.cit. p. 316). Pamens l'acampas pas qu'es uno planto proutegido.
Port : Erbo
Taio : 40 à 120 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lunaria
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1600 m
Aparado :
Vo
Mai à juilet
Liò : Bos fres
- Gaudre
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Lunaria rediviva L., 1753